Akıllı telefon dünyasında birçok karşılaştırma yapmak mümkündür. İşletim sistemi, satış adetleri ve arayüz karşılaştırmaları bunlara örnek olarak gösterilebilir. Her geçen gün gelişen teknoloji ile yarış daha da alevlenmekte ve büyümektedir. Bu sebeple gelecekte başka bir şirkete ihtiyacı en aza indirerek kendi kendine yetebilen markalar ayakta kalacaktır. Kendi kendine yetebilen, başka herhangi bir şirkete ihtiyacı olmadan telefon tasarımı ve üretimi yapabilecek en büyük markalardan biri olan Samsung, kendi işlemcisini üreten bir şirket. İşlemci üretiminin bu denli önemli olduğu bir zamanda kendi işlemcisini üreten şirketler piyasaya yön verir.
İşlemci üretmek neden bu kadar önemli?
İşlemci telefonun en önemli parçasıdır. Bunun tekelleşmesi demek telefonlara topyekun zam gelmesi demektir, çünkü başka üretici yoktur ve tek üretici fiyat belirler. İşlemci piyasası ne kadar genişlerse son kullanıcı için işler o kadar güzel gider. Kısacası rekabein artması bizlerin işine gelir. Bu duruma verebileceğimiz en güzel örnek Qualcomm. 2 sene önceyi hatırlayacak olursak MediaTek işlemciler ısınıyordu ve performansı düşüktü. Bu yüzden Qualcomm işlemcilerini istediği fiyattan satıyordu, önünde engel yoktu. MediaTek kendini geliştirerek Dimensity serisiyle üstün performanslı ve uygun fiyatlı işlemciler üretmeye başlayınca Qualcomm fiyat düzenlemesine gitmek zorunda kaldı. Başkasına işlemci satan üreticilerin arasındaki savaştan daha ateşli bir savaş varsa o da kendi işlemcisini kendisi yapan üreticiler arasındaki savaştır. Apple, Samsung ve Huawei kendi işlemcisini kendisi yapan üreticilerdir.
İşlemcinin önemi satış sonrası hizmet ve güncelleme desteği alanında karşımıza daha çok çıkıyor. İşletim sistemi güncellemesi için öncelikle işlemcinin buna hazırlanması gerekir. Eğer başkasından işlemci tedarik ediyorsanız o işlemci üreticisinin size optimize edilmiş işlemci yazılımlarını göndermesini beklemek zorundasınız ancak kendi işlemcinizi üretiyorsanız böyle bir derdiniz olmuyor. Ayrıca 2-3 sene sonra işlemci tedarik ettiğiniz üretici artık o işlemci için güncelleme vermeyeceğini duyurduğu zaman siz de telefonlarınıza işletim sistemi güncellemesi veremiyorsunuz. Apple kullanıcılarına bu sayede 5 seneye kadar güncelleme desteği sunuyor.
Kaç çeşit işlemci vardır?
ARM üreticilere 3 farklı şekilde lisans hizmeti verir:
- Hazır işlemci lisansı alanlar
- Hazır çekirdek tasarımı lisansı alanlar
- Sadece lisans alıp kendi çekirdek tasarımını ve işlemcisini kendisi yapanlar
Hazır işlemci lisansı alanlar için Samsung ve MediaTek’i örnek gösterebiliriz. Hazır çekirdek tasarımı alıp kendi işlemcilerini yapanlar içinse Qualcomm’u, ve sadece lisans alarak hem çekirdek tasarımlarını hem de işlemcilerini kendisi yapan için de Apple’ı örnek gösterebiliriz.
Samsung bu seneye kadar Exynos işlemcilerinde sadece lisans alıp kendi çekirdek tasarımlarını kendisi yapıyordu. Mongoose olarak isimlendirilen çekirdekler yoğun performans gerektiren durumlarda ısınıyor, ısınınca frekansını düşürüyor ve frekansı düşünce aynı işi yapmaya devam edebilmek için daha fazla güce ihtiyaç duyuyordu. Bu yüzden pil tüketimi artıyordu. Bu sene çıkan yeni Exynos 1080 ve Exynos 2100 işlemcilerinde artık Mongoose çekirdek tasarımları değil ARM Cortex çekirdek tasarımları yer alıyor.
Google bu durumda ne yapmak istiyor?
Google’ın Apple modeline geçmek istediğini biliyoruz. Kendi cihazlarına tamamen hakim olmak ve pazarda daha çok yer edinmek için adımlar atıyor. Kendi işlemcisini kullanmaya başladığı zaman daha hızlı güncelleme desteği ile birlikte daha uzun süre güncelleme desteği sunmayı planlıyor. Ayrıca işlemci ve işletim sistemi aynı elden çıktığı için daha stabil, daha düzenli ve daha performanslı oluyor. Tam da bu yüzden Google kendi işlemcilerini üretmek için kolları sıvadı.
Tuhaftır ama Google’ın işlemci geliştirme vizyonu yeni değil. Hâlihazırda TPU adını verdiği Tensor hızlandırma işlemcilerini geliştiriyor, ve yapay zeka hızlandırma için sunucularında kullanıyor. Bunula birlikte VPU adını verdiği video işleme çiplerini de YouTube sunucularında kullanıyor. Google son yıllarda Apple, Qualcomm, Nvidia ve Intel gibi şirketlerden mühendisleri bünyesine katıyor. Aynı Apple’da olduğu gibi sadece telefonda değil tablet ve dizüstü bilgisayarlarında da kendi işlemcisini kullanmak istiyor. Google’ın işlemcisinin GS101 kodu ile çıkması bekleniyor. GS101’in 2 tane Cortex-A78, 2 tane Cortex-A76 ve 4 tane de Cortex-A55 çekirdekleri ile gelmesi muhtemel. GPU olarak da ARM’ın Mali serisini tercih edeceği yönünde sızıntılar var ancak kaç çekirdekli olacak veya hangi seri olacak bunlar hakkında herhangi bir bilgi yok.
Bu özellikler ile birlikte amiral gemisi işlemcisi olmasını beklemiyoruz ancak süper orta sınıf bir işlemci hatta orta üst bir işlemci olmasını bekliyoruz. GS101’in Samsung tarafından 5nm üretim teknolojisi kullanılacak üretilmesi bekleniyor. Buradan da anlayacağımız gibi sınıfında gerçekten rekabetçi bir konumda olacaktır. GS101’de TPU ve VPU çipleri de kullanabilir. TPU ile üstün yapay zeka yetenekleri kazandırılan işlemcinin video işleme yükünü VPU üstlenebilir.
Tüm bu gelişim ve bilgiler ışığında heyecanlanmamak mümkün değil. Özellikle mobil teknoloji alanında yapılan bu gelişimlerin gelecekte nelere dönüşeceğini görmek heyecan verici. Bir yanda Apple gibi ekosistem devi bulunurken diğer yanda ekosistem kurmaya çalışan şirketleri gördükçe anlıyoruz ki gelecek ekosistemde. Bu ekosistem yarışında diğer telefon üreticilerinin ne gibi bir yol izleyeceği aşırı merak konusu. Genele baktığımız zaman Apple’ın başlattığı, Huawei’nin devam ettiği ekosistem yoluna Google da girdi.
Google kendine yeni işletim sistemi de yapmaya başladı. Yeni işletim sistemi Fuchsia OS hakkındaki makalemize buradan ulaşabilirsiniz.
Evet, bu konular hakkındaki görüşlerinizi bizimle yorumlar kısmında paylaşın, fikir alışverişi yapalım. Google kendi işlemcisini ve yeni işletim sistemini yaptığı zaman beklediği ilgiyi görür mü yoksa olduğu yerde mi kalır bekleyip göreceğiz.
